NEW ABD’de 2024 başkanlık seçimleri için Cumhuriyetçi Partinin 7 aday adayı canlı yayında ikinci defa münazara için bir araya gelirken, program, ilkine göre daha sert tartışmalara sahne oldu.
Cumhuriyetçi Partiye yakın bir yayın politikasına sahip Fox News’te canlı yayımlanan program, California’daki Ronald Reagon Başkanlık Kütüphanesi’nde gerçekleşti.
Katılımcıların Cumhuriyetçi Ulusal Komitesi (RNC) tarafından belirlendiği canlı yayın tartışmasına eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Florida Valisi Ron DeSantis, eski Güney Carolina Valisi ve ABD’nin 29. Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley, eski New Jersey Valisi Chris Christie, Kuzey Dakota Valisi Dough Burgum, Güney Carolina Senatörü Tim Scott ve genç multimilyoner Vivek Ramaswamy katıldı.
Trump yine katılmadı
Başkanlık anketlerinde diğer adaylara karşı açık ara üstünlüğünü koruyan eski ABD Başkanı Donald Trump, ilkinde olduğu gibi, California’daki münazaraya da katılmadı.
Geçen ay ilk münazaranın yapıldığı saatte, Fox News’le ilişiği kesilen ünlü sunucu Tucker Carslon’la bir röportajı yayımlanan Trump, ikinci canlı yayının gerçekleştiği saatlerde ise Michigan’da bazı sendika üyeleriyle buluşmayı tercih etti.
Cumhuriyetçi partinin 7 aday adayı, Trump’ın münazaraya katılmamasını eleştirirken, özellikle Chris Christie ve Ron DeSantes’in eski ABD Başkanı’na yüklendiği görüldü.
Yaklaşık iki saat süren canlı yayında Cumhuriyetçi Partinin başkan aday adayları seçmenleri iç ve dış politika konularında ikna etmeye çalıştı.
Christi’den Trump’a “Donald Duck” benzetmesi
Eski New Jersey Valisi Christie, ikinci tartışma programına da katılmamayı tercih eden Donald Trump’a yüklenirken, eski Başkan’a, “Bu gece burada değilsiniz çünkü sahneye çıkıp icraatlarınızı savunmaktan korkuyorsunuz.” diye seslendi.
“Bunu yapmaya devam ederseniz, burada kimse artık size Donald Trump demeyecek. Donald Duck diyecek.” ifadelerini kullanan Christie, başkent Washington’ın gündemindeki bütçe tartışmalarından dolayı da hem Trump’ı hem ABD Başkanı Joe Biden’ı eleştirdi.
Florida Valisi DeSantis de Donald Trump’ı, hem tartışmaya katılmaması hem de “ülke bütçesine yüklediği borçlar” nedeniyle hedef aldı.
Meksika sınırına duvar örme konusunda Pence ile Christie ayrıştı
Eski New Jersey Valisi Christie, eski Başkan Donald Trump’ın tüm sınır boyunca duvar öreceğini söylediği halde bu duvarın sadece 52 mil (yaklaşık 84 kilometre) uzunluğunda olduğunu söyledi.
Eski Başkan Yardımcısı Pence, Christie’nin aksine, Trump-Pence yönetimi döneminde Meksika sınırına “yüzlerce kilometrelik sınır duvarı inşa edildiğini” ve yasa dışı göçün ve sığınma istismarının “yüzde 90 oranında azaltıldığını” savundu.
Pence, “Sınırları olmayan bir ulus, ulus değildir ve ABD’nin güney sınırını güvence altına almak zorundayız. Nasıl yapılacağını biliyorum ve tekrar yapacağız.” diye ekledi.
Eski Güney Carolina Valisi Haley ise ABD Başkanı Biden’ın sınır güvenliği politikasını eleştirirken “Yalnızca göçmenlik sistemini düzelttiğimizde, yalnızca sınırı güvence altına aldığımızda bu işe daha fazla para yatırmayı düşünmeliyiz. Paramız Amerikalıları güvende tutmak için olmalı. Biz bunu yapmıyoruz. Joe Biden bunu yapmıyor.” diye konuştu.
Cumhuriyetçi Partinin tek kadın aday adayı Haley, sınır güvenliği konusunda, düzensiz göçmenleri “yakalayıp bırakmak yerine yakalayıp sınır dışı etme” seçeneğinin tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Haley ayrıca, yüksek enflasyon konusuna Biden’ın ekonomi politikalarını eleştirdi.
Haley ve Ramaswamy’nin TikTok münakaşası
Nikki Haley, iş insanı Vivek Ramaswamy’yi, Çinli bir şirketin sahibi olduğu ve ABD’lilerin özel bilgilerini çaldığı iddia edilen sosyal medya uygulaması TikTok’u kullandığı için sert dille eleştirdi.
Kullanma gerekçesinin, uygulamanın mesajını genç seçmenlere yaymada sağladığı kolaylık olduğunu öne süren Ramaswamy, başkan seçilmesi durumunda, 16 yaşın altındaki herkesi “bağımlılık yaratan sosyal medyadan” men edeceğini ifade etti.
Haley, rakibinin açıklamasına, “Seni her duyduğumda, kendimi biraz daha aptal hissediyorum.” şeklinde yanıt verdi.
Ayrıca, Güney Carolina Senatörü Scott da girişimci Vivek Ramaswamy’yi, geçmişte, Çin’de kurduğu bioteknoloji firması nedeniyle hedef aldı.
Ramaswamy, söz konusu firmanın diğer Amerikan işletmeleriyle birlikte Çin pazarına girdiğini ancak kısa süre sonra ayrıldığını belirtti.
Eski Güney Carolina Valisi Haley, Ramaswamy’in şirketinin Çin’den çekilmesinin, başkanlığa aday olmasından kısa bir süre önce gerçekleştiğine dikkat çekti.
Ukrayna konusunda adaylar farklı görüşleri savundu
Ukrayna- Rusya arasındaki savaşla ilgili sorular Cumhuriyetçi adaylar arasındaki görüş farklılıklarını ortaya koydu.
Pence ve Haley, ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı desteğin daha fazla artırılması gerektiğini savunurken, Ramaswamy, Ukrayna’ya yapılacak maddi yardımların devamının “felaket” olacağını söyledi.
DeSantis ise yardım konusunda temkinli davranırken “(Ukrayna’ya) Açık çek vermeyeceğiz. ABD birliklerimiz olmayacak ve Avrupalılara yapmaları gerekeni yaptıracağız.” ifadelerini kullandı.
“Bizim ülkemiz de işgal ediliyor. Kendi bölgemizin bile kontrolüne sahip değiliz. Tüm bu diğer şeyler hakkında endişelenmeden önce Amerikan halkını savunmak zorundayız.” diyen DeSanis, ABD’deki uyuşturucu özelliği olan fentanil maddesinden kaynaklı ölümler ile Meksikalı uyuşturucu kartelleriyle mücadelenin gereğine vurgu yaptı.
Senatör Scott da Ukrayna’ya yapılan para yardımlarının yüzde 90’ının “kredi olduğunu” ve bunun NATO müttefikleri tarafından gönderildiğini söylerken Christie ise Ukrayna’nın Rusya’ya verilmesi durumuna “sıranın Polonya’ya geleceğini” ifade etti.
Öte yandan ABD medyası, Cumhuriyetçilerin ikinci canlı yayın münazaralarını “vasat” olarak değerlendirirken, Trump’ın tartışmalara katılmamakla kazançlı çıktığı yorumlarına yer verdi.